Bạch yến (Hedychium coronarium J.Koenig)

Tên khoa học: Hedychium coronarium J.Koenig

Họ: Gừng (Zingiberaceae)

Tên khác: Ngải tiên, Cỏ tai cọp, Bạch điệp, Sa nhơn, Bo bo

Mô tả: Cây thảo, cao 1-2 m. Thân rễ mập, ít phân nhánh, có nhiều ngấn ngang. Thân nhẵn, giống Gừng/Riềng. Lá mọc so le, không cuống, hình dải hẹp-mũi mác, gốc thắt lại, đầu thuôn nhọn, mặt trên nhẵn màu lục sẫm bóng, mặt dưới nhạt có lông dễ rụng; bẹ lá to, có khía màng. Cụm hoa hình trứng mọc ở ngọn thân, hoa to, màu trắng rất thơm. Quả khi chín màu vàng, hạt màu đỏ.

Mùa hoa quả: Tháng 7-10

Phân bố: Chủ yếu ở các vùng núi cao thuộc các tỉnh miền núi phía Bắc (Lào Cai, Hà Giang, Sơn La, Lai Châu, Tuyên Quang, Yên Bái)

Bộ phận dùng: Thân rễ và quả

Thành phần hóa học: Thân (coronann), hoa (linanol, eugenol), lá (eucalyptol)

Công dụng: Chữa đau bụng lạnh, bụng đầy trướng, tiêu hóa kém, hôi miệng, cảm sốt, đau mình mẩy, phong thấp, nhức mỏi gân xương, viêm lợi, viêm amidan. Dùng ngoài chữa rắn cắn,  đòn ngã tổn thương.

Cách dùng: Thân rễ thái mỏng, phơi khô, ngày 6-12 g, sắc uống hay tán bột uống. Dùng ngoài, lấy thân rễ tươi giã nát, uống nước, bã đắp.