Hoàng tinh hoa đỏ (Polygonatum kingianum Collett & Hemsl.)

Tên khoa học: Polygonatum kingianum Collett & Hemsl.     

Họ: Thiên môn (Asparagaceae).

Tên khác: Hoàng tinh lá mọc vòng, Củ cơm nếp, Khinh lài.    

Mô tả: Cây thảo sống lâu năm, cao 1 – 2 m. Thân rễ mập, hơi dẹt, màu trắng ngà, mọc ngang chia đốt, có khi phân nhánh, thỉnh thoảng có sẹo lõm là vết thân còn sót lại. Thân mọc đứng nhẵn bóng, hình trụ, gốc đốm dỏ tía. Lá không cuống, mọc vòng 5 – 10 cái, hình mác hẹp, dài 12 cm, rộng độ 1,5 cm, gốc thót lại, đầu thuôn thành mũi nhọn dài và quăn lại, mặt trên nhẵn bóng, gân lá song song. Cụm hoa mọc thành xim ngắn ở nách lá, mang 8 – 12 hoa, mỗi xim mang 2 hoa, hồng hay đỏ, dài đến 2 cm, mọc rủ xuống; bao hoa hình ống dài 1 – 1,5 cm gồm 6 thùy hợp thành tam giác, màu đỏ, đầu xanh lục; nhị 6, chỉ nhị dạng sợi, xếp đối diện với các thùy của bao hoa, bao phấn thuôn; bầu hình trứng tam giác. Quả mọng, hình trái xoan hoặc hình cầu, màu xanh tím khi chín.    

Mùa hoa quả: Mùa hoa tháng 3 – 5, quả tháng 6 – 8.    

Phân bố: 

Cây phân bố chủ yếu ở Trung Quốc, Lào và Việt Nam.

Ở Việt Nam, cây được phát hiện ở một số tỉnh thuộc vùng núi cao phía Bắc như Hà Giang, Lào Cai, Lai Châu, Yên Bái, Sơn La, Cao Bằng và một số điểm tại vùng Tây Bắc tỉnh Nghệ An. 

Bộ phận dùng: Thân rễ – Rhizoma Polygonati; cũng gọi là Hoàng tinh.    

Thành phần hóa học: Thân rễ chứa chất nhầy, tinh bột, đường. Trong đó chứa manose, polysaccharid, ngoài ra còn có 4 saponin steroid là các kingianosid A, B, C, D.

Công dụng và cách dùng: Là vị thuốc bổ được dùng chữa các chứng hư tổn, suy nhược, chứng mệt mỏi, miệng khô biếng ăn. Còn được dùng chữa bệnh tăng huyết áp. Dùng ngoài làm thuốc đắp chữa sưng tấy, đụng giập, trĩ. Ngày dùng 12 – 20 g, dạng thuốc bột, thuốc viên, thuốc sắc, hoặc ngâm rượu uống.