Ngũ gia bì chân chim (Schefflera sp.)
30/07/2023
Tên khoa học: Schefflera sp.
Họ: Nhân sâm (Araliaceae).
Tên khác: Ráy ghim rì (Dao), Chân chim bảy lá, Chân chim hoa trắng, Đáng, Lằng, Sâm nam, Chân vịt.
Mô tả: Thân gỗ, có kích thước nhỏ đến trung bình, cao tới hơn 10 m đến 15 m. Lá kép hình chân vịt, gồm 6 – 8 lá chét hình trứng, mọc so le, cuống có bẹ. Cụm hoa chùm tán, mọc ở kẽ lá hay đầu cành; hoa nhỏ, màu trắng. Quả mọng, hình cầu, khi chín màu tím đen, đường kính 3 – 4 mm, trong có 6 – 8 hạt.
Mùa hoa quả: Tháng 9-12
Phân bố: Phân bố rộng rãi ở các tỉnh miền Bắc và miền Trung nước ta.
Bộ phận dùng: Vỏ thân hoặc vỏ cành (Cortex Scheflerae), vỏ rễ và lá.
Thành phần hóa học: Saponin, tinh dầu.
Công dụng: Loài này có tác dụng kháng virus, chữa cảm lạnh thông thường, đau lưng, nhức xương, tê bại tay chân, phù thũng. Dùng chữa đau lưng, đau xương cốt do hàn thấp, gân xương co rút, sưng đau hoặc sưng đau do sang chấn.
Cách dùng: Ngày dùng 10 – 20 g, dạng thuốc sắc hoặc ngâm rượu.
Tri thức sử dụng của dân tộc: Miền tây Thanh Hóa, Nghệ An thường dùng lá cây Ngũ gia bì châm chim với tên gọi rau Lằng làm rau ăn sống hoặc nấu canh với cá, thịt (Canh lá Lằng là món ẩm thực văn hóa đặc biệt của đồng bào miền núi phía tây Thanh Hóa, Nghệ An).